TÜRKİYE FUTBOL ALTYAPI DİREKTÖRLÜĞÜ

HERKESİN HEMFİKİR OLDUĞU ALTYAPI MESELESİ VE
TÜRKİYE FUTBOL FEDERASYONUNA SOMUT BİR ÖNERİ:
"TÜRKİYE FUTBOL ALTYAPI DİREKTÖRLÜĞÜ"...

Türkiye'de Futbolun düzeyi ve geleceğine ilişkin temel sorunun karar verilmiş bir futbol ekolünün kurgulanamamış olması ve ilişkili olarak da nitelikli oyuncular yetiştirilmesi ile ilgili olduğu gerçeğini kabul etmek gerekir.
Buradan hareketle karar verilmiş olunan belli bir futbol ekolünüzün sizi yönlendireceği, temel becerilerin ve temel davranış biçimlerinin altyapılardan itibaren pedagojik koşullara ve ilkelere uygun olarak gerçekleşeceği eğitim süreci kaçınılmaz olarak “futbolda altyapı meselesini” gündeme getirmektedir.
Önce iki saptama yapmalıyız;
1. Türkiye'de futbol altyapılar var mı?
EVET... VAR.
2. Türkiye'de futbol altyapılarında yer alan ve almaya çalışan çocuk ve genç sayısında bir sıkıntı var mı?
HAYIR... YOK.
Hem altyapılarınız olacak hem de istemediğiniz kadar talep olacak ama nitelikli oyuncu yetiştiremeyerek başarılı olamayacaksınız.
(Bu arada İstanbul'da ocak ayı içinde gerçekleştirilen antrenör gelişim seminerinde konuşma yapan Fatih Terim'in nitelikli oyuncu yetiştirilemiyor oluşu ve altyapılar konusunda kendisini nasıl da suçsuz, günahsız bir yere oturtmuş olduğunu da bir kez daha gördük. Bu adam kendisini konumlandırma, sürdürme ve gündemde tutma konusunda tam bir ikiyüzlü tutum ve davranış içinde).
Bu tartışmasız iki saptamadan(analizden) sonra bu saptamalara bağlı olarak yapılacak teşhis (değerlendirme)şunlardır;
TÜRKİYE FUTBOL ALTYAPILARI
1. Kurumsallaşmamış olabilirler.
2. İşlevsel hale getirilmemiş olabilirler.
3. Eğitim formasyonları ve uygulamaları sorunludur.
Tez şudur; Altyapılarınız ve talep eden çocuklarınız varsa, ya altyapılarınız sorunludur, ya işlevsel değildir, ya eğitim amaçları ve süreçleri sağlıksızıdır ya da hepsi birden sorunludur.
İşte tüm bu işler ve sorunlar için Türkiye Futbol Federasyonuna önerimiz şudur;
"TÜRKİYE FUTBOL ALTYAPI DİREKTÖRLÜĞÜ” sisteminin kurulup bu sistemin sistematik hale getirilerek işletilmesine ve işlevleştirilmesi ve doğrudan Federasyon başkanına bağlı olarak kurumsallaştırılmasıdır.
Ancak bu birim belirli yetki ve sorumlulukları olan bir birim olmalı, bazı kişiler kadro açmak ve onları istihdam etmek amaçlı kullanılmamalı, tamamen çocuk ve genç futbolunun gelişimi ve eğitimi ve yönetimi konularında emek harcamış kişilerden oluşmalıdır.
Genel çerçevesi ile;
*altyapı antrenörlüğü özlük hakları
*altyapı eğitimi müfredatları ve ölçme değerlendirme
*altyapı tesis, araç ve gereçleri
* federasyon ve kulüpler altyapı işbirliği
Konularında projelerin yürütülmesinde, yaptırımlar koymak ve denetlemek konularında tam yetkili kılınmalıdır.
Not: Federasyonun içinde yer alan FGD (Futbol Gelişim Direktörlüğü) futbolda arzu edilen dönüşümü ve reformları gerçekleştirme konusunda işlevsel değildir. Başlı başına bir çalışma alanı olması yanında esas çalışma alanı ALTYAPI olan ve yetkilendirilmiş bir birime mutlaka ihtiyaç vardır.

FUTBOLDA İNFORMAL VE FORMAL ALTYAPI EĞİTİMİ NEDİR?

Formal eğitim bilindiği üzere belli bir programı, zamanı, mekanı ve eğitim veren ile alan ilişkisinin düzenlenmesine dayalı sistematik eğitim ifade eder.

Bu anlamda kulüplerin altyapı eğitimleri (eksikler ve sorunlar olsa dahi) formal eğitim olarak değerlendirilir.

İnformal eğitim ise yeri, zamanı, programı olmayan, eğitim veren ile alan ilişkisinin kurulmadığı rastgele ancak her yerde her zaman kişinin kendi isteği ve ihtiyacını gidermek amacıyla özgür iradesine dayalı olarak gerçekleştirdiği etkinliklere dayalı eğitimdir.

Sanıldığı gibi bir ülkenin ve bir toplumun bir çok alanda olduğu gibi özellikle spor alanında uluslar arası boyutta belli bir düzeye gelmek için sadece formal eğitim yeterli değildir.

Neden?

Çünkü formal eğitim (okullar, kulüpler) herkese aynı ölçüde, farklı gelişim özelliklerine uygun olarak eğitim verebilme sistematiğine sahip olamazlar. Çünkü işleyen bir süreç söz konusudur. Daha da önemlisi her çocuğun o an için istekli olup olmadığı gibi bir durumu dikkate almaz, alamaz.

Oysa informal eğitim çocuğun kendi düzeyi ve isteği doğrultusunda katıldığı etkinlikler demektir. Bir çok çocuk informal eğitimde daha verimli olurlar. Çünkü hem kendi biyoritmlerine uygun davranabilme şansına sahiptirler hem de başarısız olma gibi bir değerlendirme baskısı altında olmadıkları için daha üretken ve yaratıcı olabilirler.

İnformal eğitimin öne çıkan dezavantajı kılavuz yani öğretmen ya da antrenörün olmamasıdır. Ama buna karşın çocukların gördüklerini deneme, sınama ve tekrar etme özgürlükleri sınırsızdır. Taklit etme fırsatları boldur. Onun içindir ki; sokak futbolu, mahalle arası futbol, teneffüslerde futbol çok daha keyif vericidir çocuklar için.

Pratik alanda bu nasıl sağlanır?
Yerleşim alanlarına açık, girilebilir ve çok sayıda oyun alanı yaparak gerçekleşir. Hiç bir şey yapılmasa dahi oyun oynamaya uygun boş alanlar bırakarak gerçekleşir. Aslında bu kadar basittir yapılması gereken şey.

Bir ülkenin sporu, bir ülkenin futbolu sadece formal eğitim dediğimiz kulüplerin altyapı eğitimleri ile geliştirilemez.
Aslında sporda, özellikle de futbolda informal eğitim formal eğitimin ön ve arka bahçeleridir. Buralarda artık daha farklı şeyler peşinde olan, yaşdaşlarına oranla öne geçmiş çocukların formal eğitime yönelir veya yönlendirilirler.

Oysa Türkiye'de kulüpler çoğu zaman informal eğitimi de yürütmek durumunda kalmaktadırlar, çünkü çocukların kulüp düzeyine gelip bir altyapı kurumunda yer alacak denli farklı olabilmeleri ve kendilerinin farkına vararak kulüplere yönelmeleri öncelikle onların kolay ulaşabilecekleri oyun alanları ve semt sahalarında kendi kendilerine oyunlar oynamalarından sonra gerçekleşmelidir.

Uluslararası düzeyde başarılı ülkelerde durum budur. Abartısız her mahalledeki küçüklü, büyüklü spor alanları ve futbol oyun alanlarının varlığı informal eğitimin olmazsa olmaz koşuludur.
Kulüp altyapılarının hareket becerileri daha önde olan çocuk arayışlarının kaynağı oyun bahçeleri, oyun alanları, mahalle ve semt sahalarıdır.

Her zaman ve herkese açık ve kolay ulaşılabilen oyun alanları informal eğitimi olağan üstü boyutlara taşır. Bunun yansımaları formal eğitimde kendini hissettirir. Çünkü formal spor/futbol eğitimine gelenlerin bir amacı ve farklılığı söz konusudur.

Bundan sonrası ise altyapı eğitiminin sistematiğini ve bilimsel temellerini iyi oluşturabilmek ve sürekliliği sağlayacak bir modeli uygulayabilmektir.