1 Ağu 2017

OKULÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARI VE FUTBOL EĞİTİMİ ÜZERİNE...


Konu çok ama çok önemli...
Çünkü okulöncesi dönem diye tanımladığımız dönem 36-72 aylık çocuklardır. Yani 3 yaşı doldurmuş çocuklar ile 60 ayı doldurmuş çocuklar anlamına gelir.
Son yıllarda küçük yaşlarda "futbol eğitimi" adı altında verilen ilanlar ve eğitim uygulamaları moda oldu.
Oysa 7/8 yaşlarına değin "okulöncesi dönem" diye tanımlanan çocuklarda futbol eğitimi değil, "hareket eğitimi" verilir. Çünkü hareket eğitimi onların doğal gelişimlerine uygun bir hareketi kendi ihtiyacı için yapabilmeleri sonra da iyi yapabilmeleri anlamına gelen eğitimler demektir.
Dahası hareket eğitimi çok yönlü, çok farklı ve çok çeşitli davranışların yapılabilirliğin öne çıkararak asıl olarak onların sinir gelişimi ve sinir kas iletimi üzerinde etkilidir.
Yuvarlanmak, tırmanmak, koşmak, emeklemek, çıkmak, inmek, tutmak,atmak ve tekmelemek gibi daha onlarca davranışı içermesi gereken hareket eğitiminin içinde doğal olarak futbola ilişkin yatırım zaten vardır.
Ama sen futbol eğitimi diye sadece ayak ve top ile ilgili hareketlerden oluşan bir kısıtlamaya gider veya neden olursa bu çocuğun çoklu gelişim eğitimi anlamına gelmeyecektir.
"Efendim biz o söylediklerinizin hepsini içeren hareketleri yaş düzeyine uygun etkinlikler ve çocuk oyunları ile yapıyoruz" derseniz o zaman sizin yaptığınız doğrudur ama adı futbol eğitimi değil, "hareket eğitimi"dir..
4 yaş ile 5 yaş, 5 yaş ile 6 yaş arasından çok ciddi gelişim farkları vardır. Her yaş grubu önce kuralsız ama sonrasında ise bir ve en fazla iki kurallı etkinlikleri yapabilirler. Dolayısıyla bu yaşlardaki çocukların bir çok oyunu kurallı oynayamıyor oluşları biliş/düşünme gelişimi yetersizliği ile ilgilidir. O hareketi yapamıyor oluşu ile değil.
Futbol sadece motor gelişim değil, düşünce gelişimi ve ile de ilgili kurallı bir oyundur.
Okul öncesi dönem "işlem öncesi dönemdedir"
Ne demek bu; İşlem yapamaz, kurallı oyun oynayamaz demek.
Hatta iki kurallı bir işi dahi yapamaz demek.
O halde konu gerçekten önemli.
Özetle;
Hareket gelişimini bir nesne ile birleştirerek, ayak ve bacak ile ilişkilendirirseniz bunun adı futbol eğitim değil, futbola yönelik yetilerin yeteneğe dönüştürülmesi eğitim olur.
Yani futbolda hareket gelişim eğitim olur.
Bu kadar basit ve bu kadar net aslında.
Ama yetmez.
Çünkü futbol tek bir hareket yetisinin hareket yeteneğine dönüşmesi eğitimi değildir.
Dengeyi, yer değiştirmeleri de etkinlikler ile vermek durumundayız.
Yine yetmez.
Alan farkındalığı, beden farkındalığı, yön farkındalığı, zaman farkındalığı gibi algı-motor kazanımlara yönelik yetileri işlemek ve geliştirmek mecburiyeti vardır.
Ve bunlar hep okulöncesi ve ilkokul dönemlerinde olması gereken eğitim uygulamalarıdır.
Mesele sinir, kas ve biliş süreçlerini birbiri ile ilintili olgunlaştırmak meselesidir.

Bu konuda bakınız; "hareket eğitimi ve futbol"

Çocuklar Futbolu Neden Sever?

ÇOCUKLARIN FUTBOLU ÇOK SEVİYOR OLMA NEDENLERİNDEN BİRİSİ DE, FUTBOLUN DİĞER OYUNLARA ORANLA ÇOK DAHA FAZLA "BİZ DUYGUSU" YARATAN BİR OYUN OLMASINDANDIR.

Futbol sadece bir oyun değil, çocukların ve gençlerin o an için kendilerini en mutlu hissettikleri "beraber" olabilme duygusu yaşayabilme araçlarından birisidir.
Başka hiç bir oyun bu kadar çok "beraber olma ve "takım olma" ve sonuçta "biz olma" etkisi ve duygusunu bünyesinde taşımamaktadır.
Onun içindir ki, futbol çocuklar için çok eğlenceli olmasının bir nedeni de kendilerini bütünün işleyen bir parçası gibi hissediyor olmalarındandır.
Gelin futbolun çocuklar üzerindeki bu özelliğini yitirmesine asla izin vermeyelim.
Futbol onlar için birlikte olmanın, paylaşmanın, kolektif davranabilmenin oyunu olmaya devam etsin.
Her bir çocuk futbol oynarken kendisini önemli ve değerli hissetsin.
Çünkü futbol buna çok uygun bir oyun.
Ama biz büyükler uygun değiliz.
Eğer biz de uygun olursak zaten güzel olan futbol daha da güzelleşecek, zaten mutlu olmaya hazır olan çocuklar daha da mutlu olacaklar.

FUTBOL İÇİN SADECE FUTBOL YETMEZ.

Çünkü futbol demek çocuk demek, genç demek, oyun demek, iletişim demek, eğlence demek, gelişim demek, konuşmak demek, yazmak demek, anlatmak demek, duygu demek, düşünce demek, öğreten demek, öğrenen demek, sağlık demek, ekonomi demek, matematik demek, edebiyat, sanat demek, tarih demek....
Sadece bu kadar değil, daha bir çok şey demek.
Yani "futbol için sadece futbol yetmez"...
Bakınız; Futbol oynamış olmak beceriyi, futbol okumuş ve yazmış olmak bize bilgiyi edindirir.
Oynamış olanlar bilgiye, okumuş olanlar beceriye odaklandıklarında daha da gelişirler ve yetkinleşirler.
Ama yetmez.
Başka insani ve beşeri özellikler ve zenginlikler de gerekir..
Entellektüel olmak böyle bir şeydir.
Evrensel olmak ve ulaşabileceğin en tüksek birikime ulaşabilmek.
Çünkü futbol hayattır.
Hayat ise sadece bir şeyi bilmek ve yapmaktan ibaret değildir.
Hayat birikimdir. Evrensel olmaktır. Entellektüel olabilmektir.
Özetle genel olarak;
1- Eksiğiz... Bu nedenle futbolumuz da eksik.
2- Özelliksiziz... Bu nedenle futbolumuz da özelliksiz,
3- Düzeysiziz... Bu nedenle futbolumuz da düzeysiz.
4- Vasatız. Bu nedenle futbolumuz da vasat.
Çünkü,
Biz neysek hayatımız o'dur. Hayatımız neyse biz de o'yuz..
Futbol için de aynı şey geçerlidir.

BİLEŞİK HAREKET ve BİRLEŞTİRİLMİŞ HAREKET

Futbolda yaygın kullanım "bileşik hareketler" olarak geçen kavram birden fazla becerinin ardı ardına yapılmasını veya yapılacak biçimde düzenlenmesini ifade eder.
Ama burada dikkat edilirse bir birleştirme değil ardı ardına yapma yani ekleme vardır.
Oyun ve psikomotor gelişim literatürlerinde ise "birleştirilmiş hareketler" kavramını geçer. O da şu demektir;
İki farklı sınıftaki (kategorideki) hareketin veya becerinin aynı anda (iç içe geçmiş şekilde) yapılabilmesi demektir.
Zaten üç sınıfta toplanan hareketlerin (Yer değiştirme, nesne kullanımı ve denge) en az iki uygulamasının aynı anda amaçlı olarak yapılması anlamına gelmektedir.
Örneğin yürürken dönme, veya dönerek yürüme gibi.
Temel altyapı ve gelişim altyapı bölümlerinde "birleştirilmiş hareketler ve birleştirilmiş beceriler aşaması çok iyi bir düzeye geliştirilmiş olmalıdır. Çünkü futbol oyunu birleştirilmiş hareketler oyunudur.
Bu nedenle çocuğun tüm futbol eğitiminde hareket ve teknik beceriler yaş grubuna uygun olarak en kolaydan en zora birleştirilmiş hareketlerden veya becerilerden oluşmalıdır.

BU EN KISA İFADEYLE ŞU DEMEKTİR;
ÇOCUKLARDAN AYNI ANDA EN AZ İKİ FARKLI KARAKTERDEKİ HAREKETİ İÇ İÇE GEÇMİŞ ŞEKLİYLE YAPMALARI SAĞLANMALIDIR.
Futbolda en basit beceri dahi zaten birleştirilmiş hareket demektir.
Çünkü işin içinde top olduğu için bir nesne kullanımı hareket vardır. En azından olduğun yerde durulsa dahi bir denge içinde olma durumu var demektir. Bunlar "birleştirilmiş hareket" demektir.
Futbol eğitiminde tüm eğitim uygulamaları denge, yer değiştirme ve nesne kullanımının (yani topun) bir arada (aynı anda, iç içe) kullanıldığı uygulamalardan oluşmalıdır.
Bu çocuğu oyuna ve oyunun gereklerine en iyi şekilde hazırlamak demektir.
Örneğin durarak pas değil, yürüyerek pas veya koşarak pas gibi...
Kullanıldığı şekliyle futbolda "bileşik hareketler veya bileşik oyun uygulamalarından kasıt top sürme, pas al ver ve şut becerilerinin ardı ardına yapılması anlamında olsa gerektir. Bu çeşitleme veya birleştirme olarak Türkçeleştirdiğimiz varyasyon ve kombinasyon demektir.
Altyapı eğitimlerinin temel eğitim bölümlerinde birleştirilmiş hareket ve birleştirilmiş beceri eğitimi daha ön planda, gerekli ve fonksiyoneldir.
Bu bakımdan "Bileşik" ve "Birleştirilmiş" kavramlar aynı şey değildir. Ama birleştirilmiş hareket becerileri formasyonu alınmadan bileşik hareketlerdeki devamlılık ve performans istenilen düzeye asla gelmez, gelemez.

https://www.facebook.com/samsunaltay/videos/1633942973290598/

OYUN ALANLARININ YAPISI VE UYARAN İLİŞKİSİ

Oyun alanlarındaki, kazaya sebep olma olasılığı olan nesnelerin kaldırılmasına yönelik eğilim, diğer bir açıdan bakıldığında çocukların sab...