KALECİLİK VE ÇOCUKLAR

Kalecilik diğer alanlara göre çocuklarda daha geç yaş süreçlerinde oluşan bir tercih ve istektir.

Bu çocuk gelişimi açısından anlaşılabilir bir durumdur.
Çünkü kalecilik bir noktada bekleme işi olarak algılanan bir iştir. Tek başınadır ve eğlenceden uzaktır. Yani kaleci temaşanın içinde değildir.

Oysa çocuklar topun arkasında ve topun çevresinde ve topa sahip olmanın ve eğlenmenin peşindedirler.

Bu anlamda 8-9 yaşlarındaki çocukların bazı bedensel özelliklerine bakarak onları kaleciliğe yönlendirmek hatta zorlamak doğru bir eğitim yaklaşımı değildir.

Ama öte yandan bu yaşlar, hareket becerileri ve bazı koordinatif özellikler eğitimine de başlaması gereken bir yaşlardır.
Ancak bu bir sorun değildir.
Bu yaş dönemi,daha önce de değinildiği üzere hareket becerilerini bedensel koordinasyon, denge, büyük ve küçük kas koordinasyonu ve elbette futbola özgü ayak göz koordinasyonu temelinde, genel gelişimi amaçlayan bir öğretim uygulamaları içeriği söz konusudur.

Bu dönemin eğitim içeriğine tüm bunlara ilaveten el göz koordinasyon gelişimine özel bir önem veren, el ile nesne ilişkisine dayanan hareket ve hareket becerilerini amaçlayan öğretim etkinliklerini eklemek kaleci eğitiminin de başlaması anlamına gelecektir. Diğer tüm çocukların da bu etkinliklere alınması ileride kaleci olsun ya da olmasın genel hareketlilik becerileri gelişim açısından bir yatırım anlamı taşıyacaktır.

Bunun yanı sıra ilerleyen süreçte kalecilik tercihinde bulunma oranının da artması sağlanmış olacaktır.
Bu süreçte elini kullanabilme becerisi, özellikle değişik boyutlardaki topları tutabilme ve top ile ilgili ilişkilerdeki rahatlık kaleci adaylarını tespit etme açısından önemli gözlem sonuçları doğuracaktır.

El göz koordinasyonundaki farklılık ve topun el ile ilişkisinde bazı farklılıklar ve öne geçmeler ile beraber, çocuğun reaksiyon süresindeki sorunsuzluk, kalecilik için çok önemli ipuçları verecektir. Kalecilik için önemli bir gereklilik olan boy ile ilgili olarak temel referans anne ve baba olmalıdır. Çünkü erkek çocuklarda boy sıçramasının görüleceği yaşlar 13-15,16 yaşlarıdır.

Oyunsal etkinliklerde kalecilik rollerini çağrıştıran top tutma, topu atma, daha hızlı atma, hedefe atma gibi beceriler iyi gözlenmeli, görsel uyaran ile nesne ilişkisine dayalı hareketlerdeki ayrıksı durumlar kaydedilmelidir.

Çocuğun oyunsal etkinliklerdeki kaleciliğe dönük davranışlarına antrenörün vereceği olumlu geribildirimler ciddi bir güdülenme sağlayacak ve çocuğun kalecilik tercihini oluşturmada önemli etki yaratacaktır.

Kaleciliğin farklı, ayrıksı ve özel bir iş ve önemli bir rol olduğu algısı ve buna bağlı olarak heves ve istek oluşması ağırlıklı olarak 12-14 yaşlarında oluşur.

Yukarıda ifade edilmeye çalışıldığı gibi,10-12 yaşları arasında kalecilik ile ilgili yönelme ve yönlendirme yapmak daha doğrudur. Bu yönlendirme ve yönelmenin çocuğun tercihine bağlı olarak yapılması ise pedagojik açıdan daha yararlıdır.

Kalecilik ile ilgili öznel öğretim uygulamalarına giriş yapılacağı yaşlar da zaten 10-12 yaş döneminde başlayacağından herhangi bir gecikme söz konusu olmayacaktır.

Ayrıca belirtmek gerekir ki kaleciliğe yönelik temel teknik beceriler ile temel taktik beceriler daha geç yaşlarda gerçekleşmektedir.

Kalecilik, ağırlıklı olarak el göz koordinasyonu yetisi ve yeteneğine dayanan becerileri gerçekleştirebilme temeline dayanır. Bunun yanı sıra esneklik, yumuşaklık, sıçrama ve daha güçlü olma gibi vücudu genel olarak kontrol edebilme ve kullanma becerilerini gerektirir. Özellikle vücudunu lokal ve genel olarak bir uyarana karşı çok kısa sürede harekete geçirebilme yetisi olan reaksiyon sürati, hareket(aksiyon) sürati ve devirli hareket sürati (hızlı koordinasyon) özellikleri kalecilik için gereken bedensel ve psikomotor özelliklerdir.

Çocukları bu gözle de görmeye çalışmak ve ileriye dönük bazı öngörüler yapabilmek önemlidir.
Kaleci teknik becerilerinin temeli, el ile bir nesneyi kontrol edebilmeye dayanır. Futbol oyunu açısından bu öncelikle topu tutabilme, topu zamanında tutabilme, topu değişik şekillerde tutabilme, değişik açı, yön ve hızlarda gelen topu tutabilme yanı sıra topun kale direklerinden içeriye girmesine engel olma davranışı ile ilgilidir.

İşte terminolojik olarak adlandırılmış tüm bu davranışlar, biyolojik bazı gelişim özellikleri ile birleşerek kaleci temel tekniklerini ortaya çıkarmıştır.